Zandkleurige stenen doen eerste kostschool van Rusland stralen

Letovo is een nieuw stadsdeel van Moskou. Daar liet mecenas en zakenman Vadim Moshkovich in 2018 een unieke kostschoolcampus bouwen. Die biedt onderwijs van de bovenste plank aan een duizendtal begaafde scholieren uit heel het land — ongeacht de financiële draagkracht van hun ouders. Zo kunnen ze gegarandeerd verder studeren aan een van de 10 belangrijkste universiteiten van het land. Architecten Dorte Kristensen en Pascale Leistra (Atelier PRO architecten uit Den Haag) mochten het concept uitwerken: “In overleg met Vadim Moshkovich ontwierpen we een plek waar scholieren, leraren en hun gezinnen een warm thuisgevoel krijgen. De Nelissen-stenen spelen daarin een belangrijke rol. Want zij geven de gebouwen een aantrekkelijke, zonnige uitstraling.”

“De beste leraren van Rusland zorgen voor een revolutionaire onderwijsvorm in een ongeziene infrastructuur”, vertelt Pascale Leistra, die zich bij atelier PRO specialiseerde in schoolontwerp. “De middelbare school heeft een voetbalstadion, een zwembad, indoor sporthallen, basketvelden, een atletiekpiste, volkstuintjes en een boomgaard. Voor elk onderdeel streefden we naar het beste van het beste. Zo ontstond de eerste kostschool in Rusland, georganiseerd volgens de aanpak die in de VS en het Verenigd Koninkrijk gebruikelijk zijn. Alles is erop gericht om zelfstandig leren en werken in kleine (online) groepen te stimuleren. De volledige schoolsite is ontworpen met het oog op het welzijn van de kinderen.”

Zonnige bakstenen

“Voor Vadim Moshkovich zijn warmte en huiselijkheid heel belangrijk. Daarom kozen we voor een zandkleurige baksteen”, zo verklaart Leistra de keuze voor de bakstenen van Nelissen. “In Rusland is het klimaat vaak grijs en somber. In de conceptfase hebben we vaak over dat grauwe weer gefilosofeerd. De gele en ietwat bruine steenkleur doen het schoolgebouw daarom stralen. Het zijn zonnige stenen. De ‘boarding houses’ voor de kinderen en hun docenten kregen een gevel in ietwat donkerdere stenen. Maar ook die kleur sluit aan bij het landschap.”

Een duurzame campus

Leistra ziet de bakstenen als een duurzaam materiaal: “Het ecologische verhaal zit verweven in de tijdloze architectuur. Tegelijk is het ontwerp duurzaam. De akoestiek en de ventilatie verbeteren de leerprestaties en het welzijn van iedereen op de campus. Daglicht dat binnenkomt via de daken, transparante leslokalen …: dat zijn totaal nieuwe fenomenen in Rusland. Voor zonnepanelen, warmtepompen of een ijskelder (voor frisse lucht in de zomer) is het nog een tikkeltje te vroeg. Door de goedkope brandstof is hernieuwbare energie nog minder in trek in de regio.”

“ Voor elk onderdeel van de campus streefden we naar een duurzame oplossing ”

Vleugels die het landschap omarmen

Wie aan Rusland denkt, ziet waarschijnlijk de typische blokkenvorm van een Russisch instituut door z’n hoofd schieten. Maar dat statische, stereotiepe idee is niet van toepassing in Letovo: “De verschillende vleugels van de school passen – dankzij terrasbouw – perfect in het golvende landschap. De gangen vertrekken vanuit het ruime atrium, met veel plaats om elkaar te ontmoeten en te ontspannen. Van daaruit loop je over leerpleinen (waar scholieren van elkaar en zelfstandig leren) naar de ruimtes voor kunst, sport, muziek en theorie. En dat allemaal ingebed in een campus tussen een stuwmeer, een bos en een rivier.”